โรคข้อสะโพกเสื่อม Osteoarthritis เป็นรูปแบบของโรคไขข้อที่เกิดจากการอักเสบของกระดูกอ่อนที่ทำหน้าที่ครอบคลุมพื้นผิวของข้อต่อเสื่อมหายไปจากสาเหตุต่าง ๆ จนกระทั่งก่อให้เกิดความเจ็บปวดและการเคลื่อนไหวติดขัด หากอาการรุนแรงอาจส่งผลกระทบต่อชีวิตประจำวัน เช่น การผูกเชือกรองเท้า การแต่งตัว การเดินขึ้นลงบันไดหรือการนอนหลับ
สาเหตุของ โรคข้อสะโพกเสื่อม
1) พันธุกรรม เป็นกรณีสำหรับผู้ที่มีประวัติของคนในครอบครัวเป็นโรคข้อต่อเสื่อม มักจะมีความเสี่ยงเพิ่มขึ้นมากกว่าคนปกติ
2) การขาดเลือดไปเลี้ยงที่หัวกระดูกต้นขา
3) การบาดเจ็บบริเวณข้อสะโพก เช่น ข้อสะโพกเคลื่อนหลุดหรือแตกหัก
4) การติดเชื้อ
5) โรคข้ออักเสบรูมาตอยด์ หรือโรคข้ออักเสบอื่นๆที่เกี่ยวกับข้อ
6) ความผิดปกติของข้อสะโพกสำหรับคนที้มีเบ้าสะโพกตื้นกว่าปกติ เป็นต้น
อาการของโรคข้อสะโพกเสื่อม
อาการแรกของโรคข้อสะโพกเสื่อม คืออาการปวดที่ขาหนีบหรือต้นขาด้านหน้า เมื่อมีการเคลื่อนไหว ข้อต่อสะโพกจะเริ่มติดขัดเพิ่มขึ้นเมื่อทำกิจกรรม และจะดีขึ้นเมื่อเเรานั้นพักหรือหยุดเคลื่อนไหว ในกรณีที่มีอาการปวดอย่างรุนแรงจนต้องอยู่นิ่งๆ ไม่สามารถหมุนหรือยืดสะโพกได้ตามปกติ
บางครั้งอาจทำให้ขาอ่อนแรงลง เนื่องจากกล้ามเนื้อในบรริเวณที่คอยควบคุมข้อต่อสะโพกอ่อนแอ เนื่องจากมีการใช้งานที่น้อยลง เมื่อข้อต่อสะโพกอักเสบ ปุ่มกระดูกอาจโตขึ้นรอบๆข้อต่อ ถ้ากระดูกอ่อนที่รองถูกสึกกร่อนจนหายไปหมด อาจทำให้เกิดอาการปวดอย่างรุนแรงเมื่อกระดูกถูกถูเข้าด้วยกันและขาของเราก็จะสั้นลงด้วย
การรักษา โรคข้อสะโพกเสื่อม
รักษาโดยไม่ใช่วิธีการผ่าตัด เป็นวิธีการรักษาในระยะเริิ่มต้นของผู้ป่วยที่ยังไม่มีอาการรุนแรงมาก วิธีนี้สามารถช่วยชะลอความรุนของโรค และยังสามารถช่วยลดอาการปวดได้เช่นกัน
1) เปลี่ยนแปลงวิถีชีวิตประจำวัน โดยการ นอนหลับให้เพียงพอ ใช้สะโพกอย่างถูกวิธีว่ายน้ำ ขี่จักรยาน แอโรบิกในน้ำ หรือการออกกำลังกายเบาๆ อย่างสม่ำเสมอ
2) ควบคุมน้ำหนักให้ได้มาตรฐาน เพื่อลดแรงกดบนข้อ
3) รับประทานยาต้านการอักเสบและยาแก้ปวดที่ไม่ใช่สเตียรอยด์
4) กายภาพบำบัด เพื่อเสริมสร้างกล้ามเนื้อบริเวณข้อต่อสะโพกและลดและลดข้อติดแข็ง
5) ใช้ไม้เท้าที่อยู่ฝั่งตรงข้ามของสะโพกที่เสื่อมสภาพ หรือเครื่องช่วยเดินอื่น ๆ เพื่อช่วยในการเคลื่อนย้ายน้ำหนักจากข้อต่อสะโพกจะทำให้การเดินดีขึ้น
รักษาด้วยการผ่าตัด
การส่องกล้อง เป็นวิธีที่ใช้ในกรณีที่กระดูกอ่อนในข้อสะโพกฉีกขาดหรือไม่ก็กรณีที่มีเศษกระดูกหลุดมาอยู่บริเวณข้อ จนเกิดการเสียดสี ทำให้เคลื่อนไหวได้ลำบาก
การผ่าตัดเปลี่ยนแนวกระดูก เป็นการผ่าตัดเพื่อหมุนพื้นผิวของข้อต่อที่ยังคงสภาพปกติเข้ามาติดกัน และจะใช้เมื่อมีบริเวณหนึ่งได้รับความเสียหาย แต่บริเวณอื่น ๆนั้นยังคงสภาพปกติอยู่
การผ่าตัดเปลี่ยนข้อสะโพกเทียมใช้เฉพาะในผู้ป่วยที่ข้อสะโพกนั้นผิดรูป หรือมีอาการปวดที่รุนแรงกว่าปกติ ถึขั้นที่เป็นปัญหาในการใช่ชีวิตประจำวัน
